Marcos André Batista Santos was een Braziliaanse profvoetballer die bekend stond onder de naam Vampeta. Geboren op 13 maart 1974 in Nazare das Farinhas in Brazilië. In de jeugd voetbalde Vampeta bij Esporte Clube Vitoria van 1990 tot 1992. Vervolgens was er een overstap naar de senioren van Esporte Clube Vitoria en daar verbleef Vampeta tot 1994.
Bij aanvang van het seizoen 1994-1995 kwam Vampeta PSV versterken. Verder kwamen bij PSV Stan Valckx terug van Sporting Lissabon, Ernest Faber terug van FC Groningen, Rene Klomp terug van Sparta en Geoffrey Prommayon terug van FC Eindhoven. Nieuw bij PSV waren Stanley Menzo, Luc Nilis, Boudewijn Pahlplatz, Ronaldo Luis Nazario de Lima, Marciano Vink en Ronald Waterreus.
Het flink vernieuwde PSV stond onder leiding van trainer Aad de Mos. Deze had verder nog de beschikking over Jürgen Dirkx, Arthur Numan, Berry van Aerle, Wilfred Bouma, Robert Fuchs, Edward Linskens, Patrick Pauwe, Bjorn van der Doelen, Tommie van der Leegte, Tom van Mol, Jan Wouters, Boudewijn Zenden, Peter Hoekstra, Erik Meijer en Gregory Playfair.
Het was een zeer onrustig seizoen voor PSV. Veel spelers waren vertrokken zoals Mitchell van der Gaag, Gheorghe Popescu, Kalusha Bwalya, Jerry de Jong, Wim de Ron, Juul Ellerman, Jan Heintze, Klas Ingesson, Erwin Koeman, Nii Lamptey, Thomas Thorninger, Edwin van Ankeren en Adri van Tiggelen.
In de UEFA Cup was PSV al na één ronde uitgeschakeld tegen het Duitse Bayer Leverkusen. De Mos kreeg veel kritiek omdat hij aanvaller Erik Meijer plotseling als linksback posteerde. Dit experiment mislukte volledig. PSV kreeg meteen vijf doelpunten tegen en daar woog de productieve bijdrage met 3 doelpunten op Duitse bodem van Ronaldo en 1 van Luc Nilis niet meer tegen op. In de thuiswedstrijd bleef het 0-0 en wederom was trainer de Mos Europees in de eerste ronde uitgeschakeld net als het seizoen er voor (toen was Karlsruher SC in de eerste ronde over twee wedstrijden te sterk).
Na ook nog eens een slechte start in de Eredivisie met onder meer een forse thuisnederlaag tegen Ajax 1-4 in de 7e ronde en een 2-1 nederlaag uit bij Willem ll in de 8e ronde viel het doek voor Aad de Mos en werd hij ontslagen. Hij werd opgevolgd door oud PSV trainer Kees Rijvers die als interim-coach tot december 1994 zou blijven. Hierna zou de nieuwe trainer Dick Advocaat het overnemen en het seizoen afmaken. Uiteindelijk zou PSV derde worden achter kampioen Ajax en Roda JC met voor PSV 20 overwinningen, 7 gelijke spelen en 7 verliespartijen. Het KNVB-beker toernooi was van korte duur voor PSV in het seizoen 1994-1995. In de tweede ronde begon PSV aan het toernooi met een thuiswedstrijd. In Eindhoven werd het in de reguliere speeltijd 2-2 tegen Roda JC door twee doelpunten van Ronaldo uiteindelijk scoorde Edward Linskens in de verlenging de 3-2 en daarmee de overwinning. In de achtste finales verloor PSV thuis met 0-1 van SC Heerenveen. Een zeer matig en zwak seizoen van PSV met alleen plaatsing voor Europees voetbal.
Als groot talent ging Vampeta halverwege de jaren '90 naar PSV van uit Brazilië naar het verre Nederland. In eerste instantie slaagde hij niet bij PSV, zijn spel viel zelfs zo zeer tegen, dat in Eindhoven zelfs werd beweerd dat scout Kees Rijvers de verkeerde Braziliaan had aangewezen. In tegenstelling tot zijn landgenoot Ronaldo, die wel furore maakte in Eindhoven verpieterde Vampeta op de bank. Vervolgens ging Vampeta als huurling naar VVV Venlo en voetbalde daar met onder meer John Roox en Gerald Sibon. In Venlo deed Vampeta het bijzonder goed en ging hij daarna ook nog voetballen bij het Braziliaanse Fluminese FC (verhuur). Dit alles bracht hem weer terug bij PSV. Onder trainer Advocaat kreeg hij in 1996 een nieuwe kans en was Vampeta enige tijd een aardige rechtsback. In zijn tweede periode in Eindhoven werd Vampeta, toch wel een tikkeltje onverwacht zelfs een belangrijke kracht. Als opkomende rechtsback was hij veelvuldig gevaarlijk aan de vijandelijke kant. Wanneer hij als verdediger af en toe een steekje liet vallen werd dat dan vaak weer opgevangen door sterkhouders als o.a. Jaap Stam.
Met PSV won Vampeta in 1996 de Johan Cruijff Schaal door met 0-3 te winnen van Ajax door een doelpunt van René Eijkelkamp in de 48e minuut en twee doelpunten van Marc Degryse in de 61e en 78e minuut. Een seizoen later in 1997 won PSV wederom met Vampeta de Johan Cruijff Schaal. Ditmaal van Roda JC met 3-1 door twee goals van Phillip Cocu in de 22e en 91e minuut en Gilles de Bilde in de 93e minuut. Het seizoen 1996-1997 werd Vampeta met PSV landskampioen. Uiteindelijk vertrok Vampeta in de winterse transferperiode in 1997 naar Sao Paulo waar hij bij Corinthians aan de slag kon. Bij die club gebeurde volgens wat niemand bij PSV maar ook ooit zou vermoeden, Vampeta werd als middenvelder Braziliaans international. Voor Brazilië zou Vampeta 39 interlands voetballen en daarin 2x scoren. Hij werd Wereldkampioen met Brazilië in 2002 al kwam hij op het WK in Japan en Zuid-Korea maar tot één invalbeurt.
Vampeta was ook een durfal, heel het land sprak over hem toen hij naakt voor een Gay magazine poseerde. In volle glorie was héél Vampeta te zien. Bondscoach Wanderley Luxemburgo werd er door Nederlandse journalisten naar gevraagd. "Ik zou zoiets nooit doen, maar Vampeta doet het dus wel". Luxemburgo had hem gewaarschuwd dat hij met dit soort foto's risico loopt in Brazilië want niet iedereen daarvan is gecharmeerd. De naaktfoto's hadden Vampeta een flinke som geld opgeleverd, maar daar was het niet echt om te doen, maar hij deed graag een beetje bijzonder en dat was zijn beweegreden.
Vampeta blikt in de Telegraaf terug over zijn periode bij PSV. Hij geeft aan warme herinneringen te koesteren aan Eindhoven. Na zijn tweede periode in Europa in Italië en Frankrijk gaf hij aan dat hij het in Nederland veel beter naar zijn zin had. Het was echt leuk bij PSV en in zijn Eindhovense periode had hij veel vrienden gemaakt sprak hij uit. Hij is vooral lovend over Stan Valckx en Dick Advocaat. Valckx was een vriend geworden van Vampeta. Niet alleen omdat hij Portugees met hem sprak, maar omdat hij hem had geholpen bij PSV. Over Advocaat zei Vampeta dat die één van zijn beste trainers was die hij ooit in zijn carrière had gehad. Zijn werkwijze vond hij geweldig en Advocaat was verder fel en zat er bovenop als trainer.
Na zijn periode bij PSV zou hij teruggaan naar Brazilië en daar voor Fluminense FC en SC Corinthians Paulista uitkomen. Toch kwam er wederom een kort maar een meer financieel dan sportief Europees avontuur bij Internazionale en Paris Saint-Germain. Wederom ging hij terug naar Brazilië waar hij zich beter thuis voelde om zo daar te gaan voetballen bij oa CR Flamengo, SC Corinthians Paulista en EC Vitoria. Vervolgens zou hij nog een korte periode uitkomen in Koeweit bij AL-Salmiya en Kuwait SC. Na terugkomst in Brazilië voetbalde hij nog voor Brasiliense FC, Goias EC, SC Corinthians Paulista en CA Juventus. In 2008 stopte hij met voetballen en werd in 2010 trainer van Nacional AC. In 2011 werd Vampeta trainer van Gremio Osasco waar hij dat jaar nog eenmalig zijn rentree op het veld maakte.
De geboorteplaats van Vampeta is Nazaré, het heeft enkele duizenden inwoners. Iedere inwoner kent Vampeta en de mensen zijn trots op hem en Vampeta zal zijn Nazaré nooit vergeten. Vampeta steunt er enkele sociale culturele instellingen. Vampeta is er een held en vele inwoners lopen en fietsen er rond als Vampeta-fans met shirts van Corinthians en PSV. Vlak bij de kerk wordt duidelijk waarom Vampeta hier zo op handen wordt gedragen. De 'Fundacao Sao Rogue' de Stichting van de Heilige Rots, kampte eerder met geldgebrek. Een groep blinden, doofstommen en verstandelijke gehandicapten van uiteenlopende leeftijd wordt door enkele leidsters bijgestaan. Vampeta heeft geld geschonken zodat dit belangrijke werk voortgezet kan worden. Verder is het in 1927 gebouwde theater Rio Branco ernstig in verval. Op initiatief van Vampeta wordt dit theater tussen oktober 1997 en augustus 1999 gerestaureerd. Dit alles doet Vampeta voor Nazaré het is zijn manier om duidelijk te maken dat hij van zijn Nazaré houdt.
Eerder uitgebrachte verhalen in de rubriek '' Wat eens d'oude glorie zijn te vinden via https://www.supver-psv.nl/nl/nieuws/dossiers/oude-glorie.html.
Walter Kuijpers
Laatst bijgewerkt : 9 feb 2021 - 13:19